Ziek zijn na cosmetische ingreep voortaan voor rekening werknemer

25 september 2012  door Maarten van Gelderen

Er lijkt eindelijk meer duidelijkheid te ontstaan over de vraag of een werknemer die een cosmetische ingreep ondergaat recht heeft op doorbetaling van zijn of haar loon. Volgens de kantonrechter in Middelburg moet deze vraag negatief beantwoord worden, behalve als er sprake is van complicaties die niet behoren bij een normaal te verwachten herstel.

Nu cosmetische ingrepen (ik bedoel hiermee een medische ingreep zonder dat hier een medische noodzaak aan ten grondslag ligt) steeds vaker voorkomen, komt ook steeds vaker de vraag naar voren of een werkgever in een dergelijk geval een ziekmelding van een werknemer moet accepteren of dat de periode waarover de werknemer niet in staat is om te werken van zijn of haar verlofsaldo moet worden afgeschreven.

Wettelijke regels rondom loondoorbetaling bij ziekte

Om deze vraag goed te kunnen beantwoorden zal ik kort stilstaan bij de wettelijke regels rondom ziekte en doorbetaling van loon. De hoofdregel is te vinden in artikel 7:627 BW en komt neer op: geen arbeid, geen loon. Met andere woorden: wie niet werkt heeft ook geen recht op loon.

Op deze regel zijn een aantal uitzonderingen waarvan de belangrijkste beschreven is in artikel 7:629 BW: een werknemer houdt recht op loon als hij zijn werk niet kan verrichten vanwege ongeschiktheid ten gevolge van ziekte. In lid 3 van dit zelfde artikel staat dan weer een uitzondering op de uitzondering: een werknemer heeft geen recht op loon als de ziekte opzettelijk veroorzaakt is.

Tot zover het wettelijke kader. Nu gaat het om de vraag hoe de praktijk van cosmetische ingrepen ‘vertaald’ moet worden naar de wettelijke regels. De kantonrechter in Middelburg kreeg onlangs van een werkgever en werknemer precies die vragen voorgelegd. Het betrof een medewerkster van een exploitant van vakantieparken die een ooglidcorrectie had laten plaatsvinden. Hoewel partijen het niet eens waren over de vraag of het hier een puur cosmetische ingreep betrof, kwam de kantonrechter tot een aantal interessante overwegingen.

1. Een werknemer die een cosmetische ingreep ondergaat is op het moment van het ondergaan van de ingreep (nog) niet ziek. Het gaat hier om een persoonlijke keuze om het lichaam te verfraaien. Dit moment komt dus voor rekening van de werknemer.

2. De herstelperiode na de cosmetische ingreep is op zichzelf genomen wel gelijk te stellen met ziekte. Er is namelijk sprake van een lichamelijke toestand waardoor de werknemer zijn of haar werk niet kan verrichten. Maar deze ziekte is volgens de kantonrechter opzettelijk veroorzaakt. De werknemer wist immers van tevoren dat hij of zij na de ingreep een bepaalde periode moest herstellen. De kantonrechter spreekt hier van een zogenaamd ‘zekerheidsbewustzijn’ dat gelijk te stellen is aan opzet. Met andere woorden, de werkgever hoeft ook over deze periode geen loon door te betalen.

3. Als er echter complicaties ontstaan en er dus sprake is van niet voorziene en niet gewilde gevolgen, moet de werkgever het loon van de werknemer wel doorbetalen. Er is dan geen sprake (meer) van opzettelijke veroorzaakte ziekte. Het feit dat aan de medische ingreep geen medische noodzaak ten grondslag lag, doet hier volgens de kantonrechter niet aan af.

Hoewel de kantonrechter in zijn uitspraak benadrukt dat zijn oordeel alleen betrekking heeft op de specifieke casus die aan hem werd voorgelegd, lijkt hij toch een aantal belangrijke vuistregels te hebben geschetst die naar mijn mening een goede houvast bieden bij het beoordelen van soortgelijke kwesties in de toekomst.

De conclusie: een werknemer die een puur cosmetische ingreep laat doen heeft tijdens de ingreep en gedurende de herstelperiode geen recht op loon, tenzij er na de ingreep complicaties optreden.

Bron: JAR 2012/217