Arbeidsongeschikt door zelf gefabriceerd buskruit en toch recht op loon?

29 januari 2021  door Maarten van Gelderen

Volgens de rechtbank in Leeuwarden had de dakdekker in kwestie zichzelf niet opzettelijk verwond en moest de werkgever om die reden 70% van het loon blijven doorbetalen. De aanvulling van 30% zoals de CAO voorschreef, hoeft voorlopig niet betaald te worden.

Er is bij werkgevers nogal eens begrijpelijk onvrede over de loondoorbetalingsverplichting bij ziekte. En dan heb ik het nog niet eens over de duur van deze verplichting (maximaal twee jaar, soms zelfs drie). Nee, ik heb het dan over de situatie dat de werknemer in kwestie arbeidsongeschikt is geworden door opzettelijk risicovol gedrag. Denk bijvoorbeeld aan de werknemer die een extreem gevaarlijke (of zeer blessuregevoelige) sport wil beoefenen. Maar je kunt ook denken aan werknemers die dronken achter het stuur kruipen, een verkeersongeval veroorzaken en vervolgens langdurig arbeidsongeschikt raken.

Werknemer raakt gewond in poging buskruit te maken

Ook in de kwestie die onlangs speelde bij de rechtbank in Leeuwarden was er iets vergelijkbaars aan de hand. Een dakdekker was in een schuurtje bij zijn woonhuis bezig geweest met het mengen van stoffen met de bedoeling om daarmee buskruit te maken. Daar wilde hij vervolgens vuurwerk mee maken voor oudjaar. Het experiment liep echter uit de hand, de stoffen ontploften en de werknemer liep zwaar letsel op aan zijn rechter pols en -hand.

De dakdekker raakt langdurig arbeidsongeschikt. Nadat de werkgever op de hoogte komt van de oorzaak van de arbeidsongeschiktheid, stopt hij de loonbetaling. De werkgever beroept zich op een wettelijke uitzondering die zegt dat een werknemer bij arbeidsongeschiktheid geen recht heeft op loon als de arbeidsongeschiktheid door opzet is veroorzaakt.

Loondoorbetaling bij voorwaardelijk opzet?

Maar ja, de werknemer voert aan dat hij uiteraard nooit de bedoeling had om zichzelf te verwonden. Toch denkt de werkgever dat hij in zijn recht staat. Volgens hem is de gedraging van de werknemer zo dom en risicovol dat er sprake is van voorwaardelijk opzet. Het komt erop neer dat de werkgever vindt dat de werknemer had moeten weten dat zijn gedrag tot letsel en arbeidsongeschiktheid zou (kunnen) leiden en daarom beschouwd moet worden als opzet.

De rechter gaat niet in deze redenatie mee. Volgens hem mag de werkgever pas besluiten om het loon te stoppen als de werknemer zichzelf bewust wilde verwonden. Daarvan is geen sprake dus moet de werkgever in elk geval 70% van het loon doorbetalen. De rechter komt de werkgever nog wel een beetje tegemoet door hem niet te verplichten om de aanvulling van 30% (die op grond van de CAO bij arbeidsongeschiktheid ook betaald moet worden) ook te betalen.

Andere risicoverdeling bij de loondoorbetaling bij ziekte is gewenst

Deze uitspraak laat zien dat een werknemer het dus wel heel bont wil maken voordat de werkgever de loonbetaling bij arbeidsongeschiktheid mag stoppen. Misschien wordt het eens tijd voor de wetgever om hier over een andere risicoverdeling na te denken.