Werkgever mag vaste arbeidskrachten niet vervangen door flexibel personeel

16 mei 2013  door Maarten van Gelderen

Een werkgever mag geen vaste arbeidskrachten ontslaan als hij werkzaamheden wil laten uitbesteden aan een derde die daarvoor flexibel personeel inzet. Dit is de conclusie van een geruchtmakende ontslagzaak die kort geleden bij het UWV Werkbedrijf in Rotterdam speelde.

Het ging om een bedrijf dat in grote volumes boeketten voor supermarkten vervaardigt. Vanwege de slechte financiële situatie door hevige concurrentie wilde deze onderneming zijn productiewerkzaamheden uitbesteden aan een andere onderneming en in verband hiermee een aantal werknemers ontslaan.

Ontslag wegens uitbesteding van werkzaamheden?
De werkgever beriep zich op de beleidsregels van het UWV Werkbedrijf waarin onder meer geregeld is dat in principe een ontslagvergunning wordt verleend als de werkgever bepaalde werkzaamheden met het oog op een doelmatige bedrijfsvoering wil uitbesteden. Zo zal een werkgever die de boekhouding wil uitbesteden aan een administratiekantoor van het UWV in principe toestemming krijgen om de eigen boekhouder te ontslaan.

In de zaak van de boekettenproducent speelde echter de bijzondere omstandigheid dat de onderneming aan wie de productiewerkzaamheden zouden worden uitbesteed, flexibel personeel zou gaan inzetten om deze werkzaamheden te gaan verrichten. In de praktijk zouden hierdoor vaste werknemers als het ware vervangen worden door flexibele werknemers.

Vaste arbeidskrachten vervangen door flexibele arbeidskrachten?
In dezelfde beleidsregels van het UWV is beschreven dat alleen in zeer uitzonderlijke gevallen vaste arbeidskrachten vervangen mogen worden door flexibele arbeidskrachten. Hiervoor moet de werkgever kunnen aantonen dat er sprake is van een structurele fluctuatie van het werkaanbod en dat het om die reden niet verantwoord is om het bestand van vaste werknemers op het huidige niveau te houden. In de zaak van de boekettenproducent was hiervan echter geen sprake.

De werkgever voerde echter aan dat van hem toch moeilijk verwacht kon worden om bij een uitbesteding van werkzaamheden na te gaan of de derde partij bij deze uitbesteding gebruik zou gaan maken van flexibel personeel. Volgens de werkgever ging het er toch om dat hij zelf geen vast personeel door flexibel personeel verving?

Dit argument werd door het UWV Werkbedrijf van tafel geveegd. Het ging er volgens het UWV om dat als het ware door de uitbestedingsconstructie moet worden heengekeken en de feitelijke situatie bepalend is voor de vraag of er wel of geen ontslagvergunning kan worden afgegeven. Nu de werkgever van plan was om de productie van boeketten, behorend tot de corebusiness van deze werkgever, uit te besteden op een wijze waarbij flexibel personeel zou worden ingezet ten koste van het vaste personeel, werd de ontslagaanvraag afgewezen.

Werkgever die wil gaan uitbesteden moet zorgvuldig te werk gaan
Deze beslissing laat zien dat een werkgever die van plan is om uit kostenoogpunt bepaalde werkzaamheden uit te besteden zorgvuldig moet nagaan of de derde partij die de werkzaamheden in de toekomst moet gaan uitvoeren geen gebruik maakt van flexibele arbeidskrachten. Is dit wel het geval, dan is de kans groot dat deze werkgever geen toestemming krijgt om zijn eigen vaste personeel te ontslaan.