Slechte managementkeuzes directie leiden tot hoge ontslagvergoedingen

13 september 2010  door Maarten van Gelderen

Een opvallende uitspraak van de kantonrechter in Harderwijk. Ondanks een slechte financiële situatie moest een werkgever flinke ontslagvergoedingen betalen vanwege het slechte financiële beleid van de werkgever in de afgelopen jaren.

Bedrijfseconomisch ontslag: neutrale kantonrechtersformule?

Bij bedrijfseconomisch ontslag geldt als uitgangspunt dat een rechter voor het bepalen van de hoogte van een ontslagvergoeding vaak uitgaat van de zogenaamde neutrale kantonrechtersformule (C=1). Een lagere (of soms zelfs geen) vergoeding zal meestal pas aan de orde zijn als de werkgever aannemelijk kan maken dat zijn financiële situatie zo slecht is dat hij niet in staat is om een normale ontslagvergoeding te betalen.

Habe nichts, habe wenig

Een beroep van een werkgever op zijn slechte financiële situatie wordt in de arbeidsrechtpraktijk ook wel aangeduid als de habe nichts- of habe wenig-exceptie. Dit houdt dus kort gezegd in dat de werkgever aanvoert dat hij geen of te weinig vermogen heeft om nog een (neutrale) ontslagvergoeding aan de voor ontslag voorgedragen werknemer(s) te betalen.

De werkgever die zich hierop beroept zal in principe jaarstukken van de afgelopen drie jaren moeten overleggen, voorzien van een heldere toelichting, alsmede een prognose over de komende zes maanden. Slaagt de werkgever erin om de rechter van de deplorabele financiële situatie te overtuigen, dan zal dit zich doorgaans vertalen in een lagere (of soms zelfs geen enkele) ontslagvergoeding.

Slecht financieel beleid door directie

De rechter in Harderwijk oordeelde recent dat het slechte financiële beleid van de directie van de werkgever aanleiding was om het beroep op habe nichts, habe wenig te verwerpen.

In de betreffende zaak ging het om een uitgeverij die voor vijf van de zestien werknemers een ontslagverzoek had ingediend op grond van de slechte bedrijfseconomische omstandigheden. De werkgever voerde daarbij aan dat er onvoldoende financiële middelen waren om de werknemers een ontslagvergoeding te betalen.

De rechter stelde vast dat er bij de werkgever inderdaad sprake was van een slechte financiële situatie. Maar tegelijkertijd uitte de kantonrechter scherpe kritiek op het financiële beleid dat de directie van de uitgeverij in de afgelopen jaren gevoerd heeft.

Peperdure adviseurs

Zo waren er in de afgelopen jaren voorafgaand aan de reorganisatie hoge salarissen aan de directie betaald, was de directie uitgebreid van één naar vier leden, was er geen pensioenreserve opgebouwd en waren er peperdure adviseurs ingehuurd.

De rechter gaf aan dat deze keuzes in principe horen tot de beleidsvrijheid van de ondernemer, maar vond wel dat de gevolgen hiervan vervolgens niet op het bordje van de werknemer mochten komen te liggen. Op grond hiervan komt de rechter dan ook tot de conclusie dat de stelling van werkgever dat hij geen vergoeding kan betalen geen stand kan houden.

Goed ondernemerschap?

Het lijkt erop dat de kantonrechter in Harderwijk het begrip ‘goed werkgeverschap’ heeft opgerekt tot ‘goed ondernemerschap’. Een werkgever die door slecht (financiële) keuzes in de problemen raakt, moet niet rekening op begrip van een rechter als het gaat om een beroep op habe nichts, habe wenig.