Help, mijn werkgever is (bijna) failliet!

24 december 2015  door Maarten van Gelderen

In korte tijd hebben twee bekende winkelketens (V&D en DA) uitstel van betaling gekregen. In veel gevallen is uitstel van betaling of surseance een voorportaal van een faillissement. Wat betekent dit nu voor de medewerkers die bij een van deze winkelketens in dienst zijn? Vijf vragen en antwoorden.

1.
Kan ik zo maar ontslagen worden als mijn werkgever uitstel van betaling heeft gekregen?
Nee, in elk geval niet zo lang uw werkgever verkeert in een toestand van surseance van betaling. Er wordt bij surseance wel een bewindvoerder aangesteld, maar deze bewindvoerder zal net als elke andere werkgever aan het UWV Werkbedrijf een ontslagvergunning moeten vragen om de arbeidsovereenkomsten van medewerkers te kunnen opzeggen. Pas als het UWV toestemming gegeven heeft kan uw arbeidsovereenkomst worden opgezegd.

Als de werkgever officieel in staat van faillissement wordt verklaard, gelden er andere regels. De door de rechtbank benoemde curator heeft dan namelijk wel het recht om zelfstandig – dus zonder toestemming van het UWV Werkbedrijf – arbeidsovereenkomsten van werknemer op te zeggen. De curator moet daarbij de wettelijke opzegtermijn in acht nemen met een maximum van zes weken.

2.
Neemt het UWV de betalingsverplichtingen van mijn werkgever over als hij niet meer in staat is om mijn loon te betalen?
Dat is onder bepaalde voorwaarden inderdaad mogelijk. Het gaat dan om de zogenaamde uitkering wegens betalingsonmacht. Als een (bijna) failliete werkgever zijn medewerkers niet meer kan betalen en u recht heeft op een uitkering wegens betalingsonmacht, dan kunt u van het UWV de volgende bedragen uitgekeerd krijgen:

• het loon dat u nog tegoed heeft over maximaal 13 weken voor de opzegdatum (het gaat dan niet alleen om loon, maar ook om overuren, onkostenvergoedingen, dertiende maand en eventuele adv-dagen);
• het loon over de opzegtermijn met een maximum van 6 weken na de opzegdatum
• uw vakantiegeld, vakantiedagen en pensioenpremie over een periode van maximaal 1 jaar voor het einde van uw dienstverband

3.
Hoe en wanneer kan ik deze uitkering wegens betalingsonmacht aanvragen?
Als de rechter zich nog niet over de situatie van uw werkgever heeft uitgesproken (er is bijvoorbeeld nog geen sprake van een faillissement of surseance), dan verwacht het UWV van u dat u uw werkgever eerst een sommatie stuurt waarin u aandringt op spoedige betaling van uw (achterstallige) loon. Verder controleert het UWV of er geen uitzicht is op betaling, of uw collega’s in dezelfde situatie verkeren en of ook andere schuldeisers niet meer worden betaald.

Als er wel sprake is van een faillissement of surseance, dan zal het UWV u in principe uitnodigen voor een bijeenkomst en kunt u daar een formulier invullen om in aanmerking te komen voor een uitkering wegens betalingsonmacht. Het is wel belangrijk om deze uitkering uiterlijk binnen 26 weken na de dag waarop uw werkgever u niet meer kan betalen, aan te vragen.

4.
Heb ik bij ontslag nog recht op een transitievergoeding?
Nee, in de wet is expliciet geregeld dat er geen transitievergoeding verschuldigd is als uw werkgever failliet verklaard is of als er sprake is van surseance van betaling. Als er sprake is van een doorstart is het wel mogelijk dat uw dienstjaren van uw huidige werkgever mee gaan tellen bij de nieuwe werkgever. Zie vraag 5.

5.
Hoe zit het met mijn arbeidsovereenkomst bij een eventuele doorstart?
Als er sprake is van een doorstart en u bij de doorstartende organisatie hetzelfde werk blijft doen, is er mogelijk sprake van opvolgend werkgeverschap. In dat geval zou u bij een eventueel toekomstig ontslag recht hebben op een transitievergoeding die mede gebaseerd moet worden op de dienstjaren die u heeft doorgebracht bij de failliete werkgever.

Een situatie van opvolgend werkgeverschap heeft ook tot gevolg dat eventuele contracten voor bepaalde tijd meetellen in de ketenregeling voor de nieuwe werkgever. Als u bijvoorbeeld bij de failliete werkgever werkzaam was op basis van een derde arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd, dan is uw arbeidscontract bij de nieuwe werkgever automatisch voor onbepaalde tijd.