Liefde maakt blind

25 april 2008  door Redactie Ontslag.nl

Het is een bekend gegeven dat veel relaties op het werk ontstaan. Dat liefde blind maakt, blijkt wel uit het feit dat slechts weinigen zich realiseren dat een relatie op het werk aanzienlijke arbeidsrechtelijke risico's oplevert. Niet alleen wanneer de relatie uit gaat en negatieve gevoelens voor de ex-partner de werksfeer nadelig beïnvloeden, maar bijvoorbeeld ook wanneer er een hiërarchische verhouding bestaat tussen de partners.

Verstoorde arbeidsrelatie

Zo oordeelde de kantonrechter te Oud-Beijerland dat door de beëindiging van de relatie tussen een werkneemster en haar collega een onherstelbaar verstoorde arbeidsrelatie was ontstaan en dat het gedwongen vertrek in de risicosfeer van werkneemster lag.

Het ging daarbij om het volgende. Tussen een werkneemster en een collega ontstond een (geheime) relatie, een relatie die ongeveer anderhalf jaar zou duren. Zowel de werkneemster als de collega waren getrouwd. Na anderhalf jaar gaf de werkneemster te kennen de relatie te willen beëindigen. Ongeveer tegelijkertijd werd de relatie binnen de onderneming van de werkgever bekend. De mannelijke collega gaf aan er grote moeite mee te hebben goed te functioneren bij de werkgever zolang de werkneemster daar ook zou blijven werken. Bij de werkgever werkten ongeveer 13 werknemers. De werkgever wilde de mannelijke collega in dienst te houden omdat deze een voor de werkgever waardevolle positie bekleedde. De werkgever verzocht daarom ontbinding van de arbeidsovereenkomst van de werkneemster, waarbij zij deze een bescheiden vergoeding (C=0,25) aanbood.

De kantonrechter vond het niet onbegrijpelijk dat de werkgever de collega in dienst wilde houden en aldus zijn economisch belang wilde laten prevaleren. Ook vond de kantonrechter het niet onbegrijpelijk dat de werkgever er, gelet op de geringe omvang van het bedrijf, geen vertrouwen in had dat er geen problemen zouden ontstaan wanneer de collega en de werkneemster beide in dienst zouden blijven.

De kantonrechter oordeelde verder dat de werkgever niets te verwijten viel met betrekking tot de ontstane situatie. De werkneemster viel evenmin iets is te verwijten, maar de rechter vond dat de ontstane situatie wel in haar risicosfeer lag. De kantonrechter heeft de arbeidsovereenkomst van de werkneemster ontbonden onder toekenning van een iets hogere vergoeding (C=0,5) dan de werkgever had aangeboden, omdat de werkgever geen enkele poging had ondernomen om te proberen beide personen in dienst te houden.

Eerbiediging privé-leven

De werkgever dient het privé-leven van zijn werknemers te eerbiedigen (artikel 8 EVRM). Op grond hiervan dient een werkgever in beginsel een liefdesrelatie tussen werknemers toe te staan, zolang het hun werkzaamheden niet nadelig beïnvloed.

Zo heeft de kantonrechter te Amsterdam bijvoorbeeld het ontbindingsverzoek van een werkgever afgewezen. Het ging hier om een werknemer (die een leidinggevende functie bekleedde) die seksueel getinte e-mails aan een medewerkster, met wie hij een seksuele relatie had, had verstuurd en deze mails ook aan enkele collega’s had laten lezen. De kantonrechter heeft in het kader van deze procedure overigens opgemerkt dat hij het versturen van een pornografische e-mail niet ernstiger acht dan het in bezit hebben van een pornoblaadje in de eigen bureaulade, hetgeen niet verboden is.

Mede gelet op het feit dat de werknemer al wat ouder was, ruim 10 jaar in dienst was, altijd goed had gefunctioneerd, de e-mails niet aan ondergeschikten heeft laten lezen, op de afdeling waar de werknemer werkte een machocultuur heerste en de werknemer zijn excuses heeft aangeboden voor het laten lezen van de e-mails, achtte de kantonrechter ontslag een te zware straf.

Meldingsplicht

Sommige werkgevers hanteren binnen hun organisatie een reglement met een meldingsplicht die werknemers verplicht om een eventuele opbloeiende relatie met een collega te melden. Het volledig verbieden van een relatie tussen collega’s is, ook al staat dat uitdrukkelijk in het reglement, is juridisch gezien zeer discutabel.

In bijzondere situaties kunnen bepaalde werkgeversbelangen het recht van werknemers op eerbiediging van hun privé-leven echter wel begrenzen.

Uitzonderingen

Wanneer een werknemer een relatie krijgt met een collega, terwijl beiden elkaar op grond van hun functie moeten controleren, heeft de kantonrechter in Amsterdam het beleid van de werkgever, dat ‘dergelijke relaties’ ongewenst zijn, niet onredelijk geacht. Hierbij speelde tevens een rol dat de werkgever, om het ontstane probleem op te lossen, de werknemer een andere passende functie bij een zustervennootschap had aangeboden, welke functie de werknemer wegens de langere reistijd heeft geweigerd.

De kantonrechter heeft de arbeidsovereenkomst van deze werknemer ontbonden zonder aan de werknemer een vergoeding toe te kennen.

Ook wanneer een werknemer bijvoorbeeld een intieme relatie krijgt met een werknemer van de directe concurrent van de werkgever kan dit aanleiding zijn voor de beëindiging van het dienstverband. Het bekende voorbeeld is de relatie die enkele jaren geleden ontstond tussen de vrouwelijke directeur algemene zaken van Feyenoord en haar mannelijke tegenspeler bij Ajax. De werkneemster bij Feyenoord verloor haar baan, maar werd door de kantonrechter in Rotterdam wel gecompenseerd met een hoge ontslagvergoeding. Haar uitstekende functioneren speelde hierbij een grote rol.

Relatie tussen werknemer en werkgever

Ook een relatie tussen een werknemer en de werkgever kan arbeidsrechtelijk gevolgen hebben. Zo heeft het gerechtshof in Den Bosch een werkneemster een vergoeding van 45.000 euro toegekend. Zij had zich door het gedrag van de werkgever gedwongen gezien om na de beëindiging van de affectieve relatie, ook haar dienstverband te beëindigen.

Conclusie

Hoewel de werkgever dus in beginsel niets van doen heeft met het privé-leven van een werknemer, staat het een werkgever onder omstandigheden en na een deugdelijke belangenafweging toch vrij om beëindiging van het dienstverband na te streven indien persoonlijke omstandigheden van de werknemer een goede uitvoering van het dienstverband ernstig (dreigen) te schaden.