Rechter: concurrentiebeding ongeldig wegens onvoldoende motivering

12 augustus 2015  door Redactie Ontslag.nl

Onlangs heeft de kantonrechter in Amsterdam geoordeeld dat een concurrentiebeding in een bepaalde tijd contract geen stand houdt wegens het ontbreken van zwaarwegende bedrijfs- en dienstbelangen.

Sinds de invoering van de Wet Werk en Zekerheid per 1 januari 2015 geldt een strenge eis voor het overeenkomen van een concurrentiebeding in een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd. Een concurrentiebeding kan niet meer worden aangegaan in een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd, tenzij de werkgever aan de hand van een schriftelijke motivering bij dit beding duidelijk kan maken dat er sprake is van zogenaamde “zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen”.

Dat dit geen eenvoudige opgave is, blijkt wel uit de eerste rechterlijke uitspraak sinds deze extra motiveringsplicht is opgenomen in de wet.

Zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen
Een concurrentiebeding in een contract voor bepaalde tijd zonder motivering met zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen is sowieso ongeldig. Maar zelfs als een werkgever gezorgd heeft voor deze schriftelijke motivering, dan zal een rechter nog moeten vaststellen of er daadwerkelijk sprake is van voldoende zwaarwegende belangen.

In de recente uitspraak van de kantonrechter Amsterdam speelde het volgende. Sinds 1 september 2014 was de werknemer in dienst bij detacheringsbureau DPA in de functie van consultant Banking & Insurance. In maart 2015 was met de werknemer een tweede arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd gesloten met daarin een concurrentie– en relatiebeding. In het concurrentie- en relatiebeding van de werknemer was de volgende motivering opgenomen:

Zwaarwegende bedrijfsbelangen

DPA heeft zwaarwegende bedrijfsbelangen die het in de arbeidsovereenkomst opnemen van het relatiebeding en concurrentiebeding zoals opgenomen in lid 1 en lid 2 van dit artikel noodzakelijk maken. DPA hecht veel waarde aan opleiding van haar medewerkers, hetgeen betekent dat zij veel tijd in opleiding investeert en hiervoor ook kosten worden gemaakt. Dit geldt in het bijzonder voor de functie van Consultant Banking & Insurance van de medewerker. Verder zal de medewerker in zijn functie van Consultant Banking & Insurance al direct vanaf de aanvang van het dienstverband kennis verwerven van het door DPA opgebouwde netwerk, het marktgebied, de behoeften en de werkwijze van DPA. Gelet op de zeer concurrentiegevoelige detacheringsbranche waarin DPA opereert, bestaat er wegens de bij DPA specifiek verworven kennis en kunde vrees voor benadeling van DPA indien de medewerker na beëindiging van de arbeidsovereenkomst in strijd handelt met het in lid 1 en/of lid 2 van dit artikel opgenomen relatiebeding en/of concurrentiebeding. De bij DPA specifiek verworven kennis en kunde zou door de medewerker immers kunnen worden aangewend om, direct of indirect, concurrerende activiteiten te verrichten.

De kantonrechter oordeelde dat het concurrentiebeding op zich voldeed aan de formele vereisten aangezien de zwaarwegende bedrijfsbelangen duidelijk waren omschreven in de arbeidsovereenkomst en dus kenbaar waren. Maar inhoudelijk kwam de rechter tot de conclusie dat het beding niet noodzakelijk was wegens zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen.

De kantonrechter oordeelde daarbij dat de zwaarwegende bedrijfsbelangen onvoldoende concreet zijn omschreven. Een omschrijving welke specifieke kennis en/of vertrouwelijke bedrijfsinformatie de werknemer zal verwerven die door het concurrentiebeding beschermd moet worden, ontbreekt. De werkgever heeft daarbij onvoldoende onderbouwd waarom zij haar belangen niet kon beschermen door een geheimhoudingsbeding of studiekostenbeding. De noodzakelijkheid van het concurrentiebeding was volgens de kantonrechter dus niet aangetoond en de werknemer kon dus niet aan dit beding gehouden worden.

Concurrentiebeding niet geldig bij algemene omschrijving van zwaarwegende belangen
De wetsgeschiedenis van de Wet Werk en Zekerheid biedt weinig aanknopingspunten voor een nadere invulling van het criterium “zwaarwegend bedrijfs- of dienstbelang”. Aangezien het uitgangspunt is dat een concurrentiebeding in een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd niet geldig is, wordt in de literatuur aangenomen dat een zware toets geldt. Dat wordt bevestigd in deze uitspraak van de kantonrechter Amsterdam.

Uit de parlementaire geschiedenis blijkt dat sprake dient te zijn van specifieke werkzaamheden of een specifieke functie. Een algemene omschrijving in de arbeidsovereenkomst is blijkens de uitspraak van de kantonrechter Amsterdam niet voldoende om de werknemer aan het concurrentiebeding te kunnen houden. De belangen van werkgever zullen concreet per werknemer, functie en/of werkzaamheden moeten worden omschreven en uitgewerkt.

Heeft u vragen of de effectiviteit van een relatie- of concurrentiebeding in een arbeidscontract (voor bepaalde tijd)? Neem dan gerust eens contact met mij op via 0900 – 10 10 123 (50cmp) of info@ontslag.nl.