De 10 opmerkelijkste ontslagzaken van 2014

3 januari 2015  door Maarten van Gelderen

Over minder dan zes maanden zal het ontslagrecht drastisch wijzigen. Dit nieuwe ontslagsysteem zal ongetwijfeld leiden tot verrassende, teleurstellende en - in de ogen van sommigen - extreme ontslaguitspraken.

Maar voor het zover is wil ik ook dit jaar nog eenmaal terugblikken op de meest opmerkelijkste ontslaguitspraken van de afgelopen twaalf maanden. In willekeurige volgorde treft u hieronder de top 10 aan:

1. Medewerkster espressobar krijgt ontslag wegens diefstal van 50 eurocent
Diefstal is diefstal. Volgens dit adagium oordeelde de kantonrechter in Amsterdam over een medewerkster van een espressobar die 50 eurocent van de bar pakte en in haar zak stopte. De muntstukken waren door een bezoeker van de bar achtergelaten als betaling voor het gebruik van het toilet. De medewerkster werd daarop door haar werkgever op staande voet ontslagen. En terecht, zo oordeelde de rechter. Het feit dat het hier om een gering geldbedrag ging woog volgens de rechter niet op tegen de vertrouwensbreuk die de werkneemster veroorzaakt had.

2. Foto Miss Nederland op Facebook leidt tot ontslag van moeder.
Om haar dochter – destijds Miss Nederland – te helpen haar portfolio uit te breiden met enkele foto’s met een medische achtergrond bedacht een 59-jarige verpleegkundige van een intensive care een omstreden plan. Zij nodigde haar dochter tijdens een avonddienst uit op haar afdeling en laat haar enkele foto’s in ziekenhuiskleding maken. De dochter plaatst enkele van de foto’s op Facebook en de zaak komt aan het rollen.

Het ziekenhuis is not amused en vraagt na een 35-jarige dienstverband ontslag aan zonder enige ontslagvergoeding. Ondanks het feit dat er volgens de rechter geen sprake was van kwade wil, handelde de verpleegkundige wel ondoordacht en onzorgvuldig. De rechter honoreert het ontslagverzoek van de werkgever en de werkneemster wordt zonder enige vergoeding ontslagen.

3. Ex-topman Vestia hoeft 3,5 miljoen euro niet terug te betalen.
De voormalige bestuurder van Vestia had destijds van de Raad van Commissarissen (dat deels uit zijn kennissen bestond) een compensatie van 3,5 miljoen euro ontvangen vanwege een versobering van zijn pensioenregeling. In een procedure voor de rechtbank in Rotterdam voerde Vestia aan dat deze beslissing destijds met een verkeerde voorstelling van zaken was genomen.

Volgens de rechtbank was er juridisch geen reden om deze beslissing terug te draaien. De ex-bestuurder van Vestia mocht de 3,5 miljoen euro dus behouden.

4. Schending relatiebeding via LinkedIn kost werknemer 75.000 euro.
Een wervend bericht sturen via LinkedIn nadat u ontslag genomen heeft? Dat kan u duur komen te staan. Althans als het aan de kantonrechter in Groningen ligt. Een manager van een verzekeringskantoor die na zijn ontslagname aan zijn LinkedIn-relaties het volgende bericht stuurde kreeg er van de kantonrechter flink van langs:

“Ik ben verheugd jullie te kunnen melden dat ik per [datum] in dienst treedt bij [naam] te [plaatsnaam]. Eindelijk een werkgever die weet hoe het werkt in assurantieland. Alleen maar bedrijfsmatige klanten, goede binnendienst en vooral weer plezier in je werk en minstens zo belangrijk, een financieel solide bedrijf. Ik hou jullie op de hoogte van mijn nieuwe mobiele nummer en e-mailadres. Tijdelijk te bereiken op (…)”

Volgens de rechter had de werknemer zijn relatiebeding geschonden en moest hij zijn ex-werkgever maar liefst € 75.000 euro betalen. Toegegeven, de werknemer ging in hoger beroep en won deze procedure wegens een “vormfout”. Volgens het gerechtshof was de boetesom niet verschuldigd omdat de werknemer de berichten via LinkedIn had verstuurd enkele dagen voordat zijn dienstverband was geëindigd. Een relatiebeding heeft pas werking ná het einde van het dienstverband, aldus het gerechtshof.

5. Frauderende werknemer moet € 570.000 aan ex-werkgever terugbetalen.
Een medewerker van ING wordt ervan verdacht klantgegevens aan derden te hebben verstrekt waardoor klanten van ING ernstig benadeeld zijn. De medewerker erkent in strijd met de gedragscode van ING te hebben gehandeld, maar voert als verweer aan dat hij ernstig bedreigd is.

ING ontslaat de medewerker op staande voet en claimt ruim € 750.000 aan directe schade plus € 140.000 wegens de kosten van het fraudeonderzoek. De rechtbank wijst de werknemer erop dat hij bij een eventuele bedreiging aangifte bij de politie had moeten doen, eventueel anoniem. Onder meer vanwege de slechte financiële situatie van de werknemer matigt de rechtbank de door ING gevorderde schade tot een bedrag van € 570.000.

6. Werkgever uitschelden voor “dik varken” is geen reden voor ontslag.
Het beledigen van de werkgever of een leidinggevende kan volgens de wet aanleiding zijn voor ontslag op staande voet. Een monteur bij een fabrikant in lamellen en zonweringen kroop dan ook door het oog van de naald toen hij zijn leidinggevende – die een corrigerende opmerking maakte – de volgende woorden toeriep: “Dik varken, schreeuw niet zo!”

Volgens het gerechtshof in Den Bosch vormt een dergelijk uitlating een grove belediging en zou dit tot ontslag op staande voet kunnen leiden, ware het niet dat de leidinggevende zelf een ruziesfeer in het leven geroepen had door op luide toon zijn ongenoegen uit te spreken over een fout van de werknemer die nota bene door hem zelf opgebiecht was.

7. Sommelier Amstel Hotel mag niet ontslagen worden wegens het drinken van één slok rode wijn.
Dat je als werkgever soms ook te streng kunt zijn, bewijst deze uitspraak van de kantonrechter in Amsterdam. Ter gelegenheid van de Marie Claire Awards organiseerde het Amstel Hotel de catering en het diner op deze avond. Op die avond bleek de sommelier – in strijd met de huisregels – een slok rode wijn gedronken te hebben en ook collega te hebben aangespoord om ook een slok te nemen. Het Amstel Hotel reageert onverbiddelijk: ontslag op staande voet.

Volgens de kantonrechter in Amsterdam ging dit te ver. De sommelier was 33 jaar in dienst en had een goede staat van dienst. Bovendien had het Amstel Hotel haar eigen huisregels niet consequent toegepast door eerder die avond het personeel een flesje bier aan te bieden wegens het harde werken.

8. Zorginstelling moet extreem hoge ontslagvergoeding betalen wegens slecht werkgeverschap.
Meestal begeeft een ontslagvergoeding zich ergens in de range tussen 0 en 2 in het kader van de zogenaamde kantonrechtersformule. Een neutrale kantonrechtersformule staat gelijk aan een correctiefactor van 1. Maar soms maakt een werkgever het wel erg bont en laat de kantonrechter dit merken door een extreem hoge ontslagvergoeding toe te kennen.

Zo ook de kantonrechter in Apeldoorn die moest oordelen over een ontslagzaak tussen een zorginstelling en een van haar zorgbegeleiders. De zorginstelling verweet de werknemer een patiënt fysiek onnodig hard te hebben aangepakt, maar de kantonrechter veegde dit verwijt resoluut van tafel. Toen de zorginstelling na een eerste afgewezen ontslagaanvraag opnieuw aanstuurde op ontslag, haalde de kantonrechter flink uit.

De werkgever had zich volgens de rechter een bijzonder slecht werkgever getoond en diende hiervoor een forse prijs te betalen: een ontslagvergoeding die maar liefst 5x zo hoog was als normaal (€ 141.000 euro).

9. Werkstraf van 40 uur voor discriminatie tijdens sollicitatie.
De rechtbank in Arnhem heeft een 29-jarige man veroordeeld tot een werkstraf van 40 uur wegens het opzettelijke discrimineren op grond van ras bij een sollicitatie. De man had naar aanleiding van een sollicitatie per ongeluk zijn mening over de werkzoekende naar de sollicitant zelf gestuurd in plaats van naar zijn leidinggevende. Hij schreef:

“Mike, Heb nog even gekeken is niks. Ten eerste een donker gekleurde (neger).
En op zijn CV weinig tot geen ervaring met computer enz.”

De man voerde nog aan dat er sprake was van een (misplaatste) grap, maar de rechtbank ging hier niet in mee. Juist het feit dat de sollicitant een stageplek is onthouden maakt dat er volgens de rechtbank sprake is van een ernstig feit.

10. Rechter stelt nu al lagere ontslagvergoeding vast wegens aankomende ontslagwet.
Je zou denken dat je als burger pas rekening hoeft te houden met een nieuwe wet op het moment dat deze wet in werking treedt. Toch dacht de kantonrechter in Utrecht hier anders over in een recente ontslagzaak tussen een directeur van een woningcorporatie en zijn werkgever.

Volgens de rechter had de werknemer op de hoogte kunnen zijn van de discussie over de hoogte van ontslagvergoedingen en de invoering van de nieuwe ontslagwet (de Wet werk en zekerheid) en had de werknemer hier op kunnen anticiperen door “bijvoorbeeld geld opzij te leggen”.

Toepassing van een neutrale kantonrechtersformule zou in deze zaak hebben geleid tot een ontslagvergoeding van ca. € 300.000. De kantonrechter in Utrecht vond € 180.000 meer op zijn plaats mede vanwege het feit dat toepassing van de normale kantonrechtersformule sterk zou uitstijgen boven hetgeen volgens de nieuwe ontslagregels (die per 1 juli 2015 ingaan) zou zijn toegestaan.