Moet een werknemer het advies van een bedrijfsarts opvolgen?

1 april 2013  door Redactie Ontslag.nl

Uit verschillende rechterlijke uitspraken blijkt dat een zieke werknemer in principe zelf zijn behandelmethode mag kiezen als het gaat om zijn herstel en re-integratie. De werknemer is dus niet altijd verplicht om op dit punt het advies van de bedrijfsarts op te volgen. Pas als de door de werknemer gekozen behandelmethode aantoonbaar tot een duidelijke vertraging van zijn genezingsproces leidt, kan de werknemer de loonbetaling stopzetten.

Een tweetal recente uitspraken bevestigen deze conclusie.

In de eerste uitspraak ging het om een werkneemster die al een aantal jaren werkzaam was bij een werkgever en op enig moment een verschil van inzicht kreeg met haar werkgever over haar functioneren. De werkneemster meldde zich ziek, waarna de bedrijfsarts adviseerde dat de werkneemster psychologische begeleiding zou krijgen van (bijvoorbeeld) een organisatie als HSK, een landelijke organisatie in de psychische zorg.

De werkneemster was echter door haar huisarts doorverwezen naar een psychologe, verbonden aan een andere organisatie dan HSK. Daarnaast hadden er tussen de werkneemster en haar werkgeefster gesprekken plaatsgevonden met een mediator. De werkneemster had op enig moment meegedeeld dat zij niet in staat was om aan mediation deel te nemen. Dit werd ook door haar psychologe bevestigd.

Vervolgens kondigde de werkgever aan om het salaris van de werkneemster stop te zetten, omdat zij haar herstel vertraagde door niet mee te werken aan een behandeling bij HSK en aan mediation. De werkneemster heeft daarop een deskundigenoordeel aangevraagd bij het UWV. In dat oordeelde stelde het UWV vast dat de werkneemster voldoende deed aan haar re-integratie. Omdat de loonbetaling uitbleef, startte de werkneemster een loonvorderingsprocedure.

Rechter: werknemer heeft grote vrijheid om zelf behandelplan te kiezen

De kantonrechter Amsterdam oordeelde dat een werknemer grote vrijheid heeft om te bepalen op welke wijze hij of zij wenst te genezen. Die vrijheid is volgens de kantonrechter gebaseerd op het recht op lichamelijke integriteit, een in internationale en nationale bepalingen vastgelegd grondrecht. Het is denkbaar dat dat (grond)recht op een zodanige wijze wordt uitgeoefend, bijvoorbeeld door geen of een onconventionele wijze van genezing te volgen, dat, wanneer dat aantoonbaar tot duidelijke vertraging van het genezingsproces leidt, van de werkgever niet gevergd kan worden loonbetaling gedurende die periode van vertraging te continueren.

In dat geval is sprake van een belemmering van de werknemer aan het herstel mee te werken. Volgens de kantonrechter was in deze situatie geen sprake van een zodanige belemmering van de werknemer om aan het herstel mee te werken. Het stond namelijk op geen enkele wijze vast of behandeling door HSK naar verwachting tot snellere of betere resultaten had kunnen leiden.

Bovendien had het UWV geoordeeld dat de werkneemster voldoende deed aan haar re-integratie. De loonvordering van de werkneemster werd dan ook toegewezen door de kantonrechter (bron: JAR 2012/161).

Werknemer mag voor alternatieve behandeling kiezen

Ook de kantonrechter Amsterdam oordeelde op 9 augustus 2012 dat een werknemer het advies van de bedrijfsarts ten aanzien van de medicatie niet hoefde op te volgen. In deze situatie ging het om een werknemer die werkzaam was als buschauffeur en leed aan Diabetes type 2. De werknemer diende zich voor zijn functie elke vijf jaar te keuren. Bij de laatste keuring werd hij ziek gemeld. De bedrijfsarts en ook de huisarts en specialist adviseerden de werknemer om een adequate therapie te volgen, maar de werknemer volgde deze adviezen niet op. In plaats daarvan koos hij voor een alternatieve behandelmethode.

De bedrijfsarts oordeelde dat de werknemer zijn herstel belemmerde. De werkgever besloot toen om op basis van de conclusie van de bedrijfsarts het salaris van de werknemer stop te zetten. Het UWV vermeldde in het deskundigenoordeel dat zij de conclusie van de bedrijfsarts niet deelde.

Uiteindelijk oordeelde de kantonrechter Amsterdam dat de werknemer zijn genezingsproces niet vertraagde. Dit werd namelijk bevestigd door het UWV. En ook de huisarts stelde vast dat de alternatieve behandelwijze door de werknemer zorgde voor verbetering. Ook in deze situatie werd de loonvordering van de werknemer toegewezen (bron: JAR 2012/245).

Deze uitspraken laten zien dat een werknemer in het algemeen een grote mate van vrijheid heeft om zelf te bepalen hoe hij zijn genezingsproces vorm wil geven. Een advies van de bedrijfsarts hoeft niet altijd opgevolgd te worden al moet gezegd worden dat een deskundigenoordeel van het UWV een belangrijke rol kan spelen bij een eindoordeel van de rechter of er sprake is geweest van een belemmering van het genezingsproces door de werknemer.