Beroepsgeheim versus geheimhoudingsbeding

19 september 2012  door Maarten van Gelderen

In de uitzending van EditieNL van 18 september jl. mocht ik kort iets vertellen over het beroepsgeheim dat onder andere voor advocaten, artsen en notarissen geldt. Maar naast deze wettelijke zwijgplicht voor bijzondere beroepen kennen we natuurlijk ook het geheimhoudingsbeding waar heel veel werknemers aan gebonden zijn.

Het beroepsgeheim verschilt van het geheimhoudingsbeding in die zin dat een advocaat of arts een wettelijke plicht heeft om te zwijgen over feiten en omstandigheden die hij of zij bij de uitoefening van zijn beroep te weten is gekomen. Een schending van dit beroepsgeheim levert een strafbaar feit op.

Verschoningsrecht

Verder is aan het beroepsgeheim vaak een zogenaamd verschoningsrecht verbonden. Dit houdt in dat de advocaat of arts niet verplicht is om op specifieke vragen van een rechter antwoord te geven als dit de vertrouwelijkheidsrelatie met zijn cliënt of patiënt raakt.

Als u uw arbeidsovereenkomst erop naslaag is de kans groot dat u hierin een geheimhoudingsbeding aantreft. Vaak staat er in een dergelijke bepaling dat u tijdens en na afloop van de arbeidsovereenkomst niets naar buiten mag brengen over bedrijfsaangelegenheden inclusief informatie over klanten en leveranciers. Op overtreding van het geheimhoudingsbeding staan vaak forse boetesommen.

In tegenstelling tot het wettelijke beroepsgeheim leidt overtreding van een geheimhoudingsbeding niet direct tot een strafbaar feit. U heeft als werknemer evenmin een verschoningsrecht. Als u bijvoorbeeld als getuige wordt opgeroepen om voor de rechter te verschijnen, dan kunt u zich niet beroepen op een geheimhoudingsbeding.

Niet te goeder trouw?

Moet u zich zorgen maken over een geheimhoudingsbeding? Nee, als u niets kwaads in de zin heeft, niet. In de meeste gevallen waarin een rechter tot de conclusie komt dat een werknemer een geheimhoudingsbeding geschonden heeft, wist de werknemer zelf eigenlijk ook wel dat hij niet te goeder trouw handelde.

Neem bijvoorbeeld de directeur van een fabrikant in verwarmingssystemen. Tot vijf keer toe schond hij zijn geheimhoudingsbeding doordat hij vertrouwelijke informatie aan derden verstrekte terwijl hij wist dat het om gevoelige informatie ging. In de arbeidsovereenkomst was een geheimhoudingsbeding opgenomen en een boetesom van 5.000 euro in het geval het beding geschonden zou worden. Nu de rechter vaststelde dat de man het beding maar liefst vijfmaal overtreden had, kreeg hij een boete van 25.000 euro opgelegd.